Étymologie

Racine Indo-européenne   per-: en avant

Cette racine est la même pour toutes les prépositions suivan-tes: para, peri, pro, proV, prin

Sanskrit : pura
Avestan, Albanais: para: avant
Gothique: faura
Anglais  : for, before, from, fro
Latin       : per, por    ex. pervertere: pervertir
Francisé: para, peri  ex. parapsychologie, périscope

Dictionnaire classique

En tant qu'adverbe

para a alors le sens de: auprès

Dans le Nouveau Testament

Accusatif (59)

a) Accusatif d'endroit statique cp. Mc.4:1, 4:15

Ex. idou duo tufloi kaqhmenoi para thn odon Mt.20:30   =  Katharévoussa
    voici deux aveugles assis à côté du chemin
 
Démotique: Duo tufloi, pou ekaqonto konta eiV ton dromon
Homiloumenè: Duo tufloi, pou kaqontan sthn akrh tou dromou

b) Accusatif de direction

1. Horizontal cp. Mt.15:29

Ex. Peripatwn de para thn qalassan Mt.4:18 = Katharévoussa
    Or marchant le long de la mer

Démotique     : Otan perpatouse konta eiV thn limnhn
Homiloumenè: KaqwV perpatouse sthn ocqh thV limnhV

2. Descendant
 
Ex. o men epesen para thn odon Mc.4:4  = Katharévoussa
    une partie tomba le long de la route

Démotique: konta eiV, Homiloumenè: sto (eiV + to)

c) Accusatif de désavantage

Ex. para ton nomon anapeiqei outoV touV anqrwpouV sebasqai ton qeon
    celui-ci persuade les hommes d'adorer Dieu contrairement à la loi Ac.18:13

Katharévou.: outoV peiqei touV anqrwpouV na latreuwsi ton Qeon para ton nomon
D. : AutoV peiqei touV anqrwpouV na latreuoun ton Qeon antiqeta proV ton nomon
Homiloumenè  : autoV prospaqei na peisei touV anqrwpouV ma latreuoun to Qeo
                            me tropo pou einai antiqetoV sto nomo
 
d) Accusatif de cause

Ex. ou para touto ouk estin ek tou swmatoV 1Co.12:15
    ce n'est pas à cause de cela qu'il n'est pas du corps

Katharévoussa: dia touto taca den einai ek tou swmatoV
Démotique       : mhpwV pauei me touto na einai apo ta melh tou swmatoV
Homiloumenè  : de qa epaue molatauta na anhkei sto swma
                            il ne cessera pas néanmoins d'appartenir au corps

e) Accusatif de soustraction

Ex. upo Ioudaiwn pentakiV tesserakonta para mian elabon 2Co.11:24
    j'ai reçu cinq fois quarante coups moins un de la part des juifs

Katharévoussa, Démotique: para,
Homiloume.: trianta ennia: trente neuf

f) Accusatif de comparaison  cp. Lu.3:13

Ex. elatreusan th ktisei para ton ktisanta Ro.1:25
    ils servirent la créature au lieu du créateur

Katharévoussa: mallon para, Démotique: anti, Homiloumenè: anti gia

Ex. osw diaforwteron par' autouV keklhronomhken onoma Hé.1:4
    il a hérité d'un nom d'autant meilleur qu'eux

Katharévoussa: uper, Démotique, Homiloumenè: apo

Ex. kata dunamin, marturw, kai para dunamin 2Co.8:3   cp. Ro.4:18
    selon leur capacité, je témoigne, même au delà de leur capacité

Katharévoussa: kata dunamin, marturw touto, kai uper dunamin
Démotique: sumfwna me taV dunameiV twn, to marturw, kai perissoteron apo ...
Ho.: sumfwna me tiV oikonomikeV touV dunatothteV, kai malista paranw ap'auteV

Génitif et  Ablatif (82)
 
g) Ablatif d'agence  cp. Mt.2:4, Mc.8:11, 12:11

Ex. exhlqon para tou patroV Jn.16:28 = Katharévoussa
    je suis sorti de chez le père

Démotique       : Ebghka apo ton Patera: je suis sorti du Père
Homiloumenè  : Proercomai apo ton Patera: je suis issu du Père

Une variante de manuscrit a ek au lieu de para.

Ex. Egeneto anqrwpoV apestalmenoV para qeou Jn.1:6 = Katharévoussa
    Il y eut un homme, envoyé de la part de Dieu

Démotique: Parousiasqhke kapoioV anqrwpoV, apestalmenoV apo ton Qeon
Homiloumenè  : O QeoV esteile enan anqrwpo: Dieu envoya un homme

h) Génitif d'appartenance cp. Jn.9:16, Lu.10:7

Ex. akousanteV oi par'autou exhlqon krathsai auton Mc.3:21
    Après l'avoir écouté ceux de sa parenté allèrent de l'avant pour le saisir

Katharévoussa: oi suggeneiV, Démotique, Homiloume.: oi dikoi tou: les siens

Ex. dapanhsasa ta par'authV panta Mc.5:26
    ayant tout dépensé son avoir

Katharévoussa: dapanhsasa pasan thn periousuian authV
Démotique       : eice dapanhsei ola osa eice: elle avait dépensé tout ce qu'elle avait
Homiloumenè  : Eice xodeyei olh thn periousia thV
                            elle avait dépensé tout son bien

Datif-Attributif, Locatif et Instrumental (53)

i) Datif-Attributif d'agence  cp. 2Co.1:17, Ep.6:9, Ja.1:17

Ici ce sont les attributs, la nature de l'agent qui entre en ligne de compte.

Ex. ou gar estin proswpolhmyia para tw qew Ro.2:11 = Katharévoussa
    car il n'y a pas de favoritisme de la part de Dieu

Démotique       : dioti o QeoV den merolhptei
Homiloumenè  : giati o QeoV den kanei diakriseiV

Ex. mh adikia para tw qew; Ro.9:14
    y a-t-il de l'injustice de la part de Dieu?

Katharévoussa: MhpwV einai adikia eiV ton Qeon;
Démotique       : Oti o QeoV einai adikoV;
Homiloumenè  : PwV o QeoV einai adikoV; : Dieu est-il en quelque manière injuste?

j) Locatif de sphère  cp. Lu.2:52

Ex. eureV gar carin para tw qew Lu.1:30
    car tu as trouvé grâce devant Dieu

Katharévoussa: dioti eureV carin para tw Qew
Démotique       : dioti eurhkeV carin ek merouV tou Qeou
Homiloumenè  : o QeoV sou edwse th carh tou: ton Dieu t'a donné sa grâce

k) Locatif d'endroit  cp. Lu.11:37, proV Jn.1:1, Mt.13:56

Ex. par'autw emeinan thn hmeran ekeinhn Jn.1:39  = Katharévoussa
    ils demeurèrent chez lui ce jour-là

Démotique: mazi: avec, Homiloumenè  : konta: près

l) Locatif d'endroit à proximité

Ex. eisthkeisan de para tw staurw tou Ihsou h mhthr autou Jn.19:25
    or se tenaient près la croix de Jésus, sa mère

Katharévoussa: Istanto de plhsion tou Ihsou h mhthr autou
Démotique       : Konta eiV ton stauron tou Ihsou estekonto h mhtera tou
Homiloumenè  : Konta omwV sto stauro tou Ihsou stekontan h mhtera

m) Instrumental d'agence

Ex. para anqrwpoiV touto adunaton estin, para qew panta dunata Mt.19:26
    venant des hommes ceci est impossible, venant de Dieu toutes choses sont possibles

Katharévoussa: para anqrwpoiV touto adunaton einai, para tw Qew ...
Démotique       : EiV touV anqrwpouV touto einai adunaton, all'eiV ton Qeon ...
Homiloumenè  : Auto einai adunato gia touV anqrwpouV, gia to Qeo ...

Cp. oti ouk adunathsei para tou qeou pan rhma Lu.1:37 (génitif)
    car tout est possible venant de Dieu

Littéralement: que toute parole venant de Dieu ne sera pas sans se réaliser

Katharévoussa: Dioti ouden pragma qelei eisqai adunaton para tw Qew (datif)
Démotique       : dioti kanena pragma den einai adunaton eiV ton Qeon
Homiloumenè  : Gia to Qeo tipota den einai akatorqwto

Ex. diefhmisqh o logoV outoV para IoudaioiV mecri thV shmeron Mt.28:15 = Ka.
    cette parole s'est répandue par l'entremise des juifs jusqu'à ce jour

Démotique: h fhmh auth diadoqhke eiV touV IoudaiouV mecri thV shmerinhV hmeraV
Homiloumenè  : Etsi kukloforhse autn h fhmh stouV IoudaiouV wV ta shmera

En composition

paroikew: j'habite à côté Lu.24:18 local
parakaloumai: je supplie Lu.7:4, je console (j'appelle à mes côtés) Lu.16:25
paradidwmi: je transmets Ac.16:4, je trahis Mt.24:46 motion
parabainw: je transgresse (je vais au-delà) Mt.15:2 exagération
parakouw: je refuse d'écouter (j'entends à côté) Mt.18:17 sphère
paralogizomai: je me trompe (je raisonne de travers) Ja.1:22 sphère
paradecomai: je reçois (j'accepte de la part de) Mc.4:20 ablatif, perfectif
parazhlow:  je pousse à la jalousie Ro.10:19 promotion
 
 

d'écouter (j'entends à côté) Mt.18:17 sphère